انتخاب مدهای رنگ و عمق بیت در فتوشاپ
این مقاله به بررسی مدهای رنگی و عمق بیت در فتوشاپ می‌پردازد. عمق بیت مشخص میکند که چقدر اطلاعات برای هر پیکسل در یک تصویر موجود است. تصاویر با عمق بیت بالاتر میتوانند طیف رنگی دقیقتری را نمایش دهند. مقاله سه مد رنگی رایج در فتوشاپ را معرفی میکند: greyscale (سیاه و سفید)، index color (رنگ شاخص)، و RGB. هر کدام از این مدها ویژگیها و کاربردهای خاص خود را دارند و در شرایط مختلف استفاده میشوند.
Table of contents
مقدمه
ما قصد داریم تا چند لحظه دیگر به بررسی رایجترین “سیستمِ رنگها”؛ و یا همان مدهای رنگی در فتوشاپ و نقشی که عمق بیت در توانایی ذخیره اطلاعات دارد بپردازیم.
عمق بیت چیست؟
عمق بیت مشخص میکند که چقدر اطلاعات برای هر پیکسل در یک تصویر موجود است. وجود بیتهای اطلاعاتیِ بیشتر در یک پیکسل امکان وجود مقادیر بیشتری از اطلاعات سیستمِ رنگی تصاویر را بوجود میاورد و با این تفاسیر میشود طیف نمایش دقیقتری از تونال را بدست آورد.
برای مثال، یک تصویر با عمق بیت یک؛ فقط میتواند دو مقدار ممکن را نمایش بدهد: سیاه و سفید، و یک دلیل در علمِ دیجیتال تصاویر هم برای این وجود دارد که میگوید عدد 2 به توان تعداد بیت یعنی یک رسیده و حاصل آن 2 شده؛ یعنی دو تا رنگ را ساپورت میکند. نتیجه اینکه، بدلیل وجود دو رنگ برای تعریف رنگ یک پیکسل از تصویرمان، میشود گفت کار با عکسهایی نظیرِ تصاویرِ تک بیتی؛ در فتوشاپ زیاد رایج نیست. بد نیست بدانید به تصاویر یک بیتی؛ Bitmap هم گفته میشود.
یک تصویر با عمق بیت 8 شامل 256 طیف رنگی یا مقادیر رنگی مختلف است؛ چرا که همانطور که گفتم عدد 2 به توان تعداد بیت یعنی 8 میرسد که میشود 256 طیف رنگی، ایجاد تصاویر 8 بیتی قطعاً مفیدتر از تصاویر یک بیتی است. فتوشاپ این اطلاعات رنگی را در یک کانال ذخیره میکند و بد نیست بدانید گستره تصاویری که با عمق بیت 8 تعریف میشوند، کلاً به 3 گروه تقسیم میشوند و میشود گفت سه نوع فایل رایج وجود دارد که شما با همه تصاویری که 8 بیتی هستند، در فتوشاپ کار خواهید کرد. اما این هم بگویم که این سه نوع تفاوتهای مهمی با هم دارند و این تفاوتهای 3 نوع گستره فایلهای 8 بیتی یا این 3 مد متداول تصاویر 8 بیتی؛ بر اساس مقادیر و کانالهایی که شامل میشوند؛ آنها را از همدیگر متمایز میکنند. اولین مورد از گستره فایلهای 8 بیتی؛ مد تصویر greyscale است، و معمولاً با اصطلاحِ سیاه و سفید هم یاد میشود. یک تصویر 8 بیت greyscale؛ میتواند 256 مقدار ممکن را داشته باشه اما محدود به یک کانال است.
در بیشتر موارد، 256 سایه خاکستری؛ تعداد کافی از سطوح طیف رنگی ارائه میدهد و این برای نمایش رنگهایی با تن پیوسته سیاه و سفید، یا دقیقتر بگویم برای، یک تصویر greyscale یا سیاه و سفید به کار میرود. لازم است اینجا توضیح بدهم منظور از طیف رنگی تونال یا نسبت وجود تیرگی رنگ هست.
مدهای رنگی در فتوشاپ
مد رنگی بعدی از گستره فایلهای 8 بیتی؛ index color است. این مد رنگی در اینکه میتواند 256 “مقدار” ممکن داشته باشد شبیه مد greyscale است؛ خب دلیل آن هم این است که عدد 2 در هر دو این مدها به توان هشت رسیده. اما خب در این مورد این “مقادیر” رنگی هستند، و نه سایه‌هایی از خاکستری مانند مد greyscale. این هم بگویم، index color باز هم مثل مد greyscale محدود به یک کانال است و این کمک میکند که اندازه و سایز فایلمان پایین باقی بماند، چرا که همه 256 “مقدار” که دیدیم در این مورد رنگی هم هستند باز هم در یک کانال تعریف میشود؛ و میشود گفت این یک فرمت مناسب برای ذخیره تصاویر رنگی فوق العاده کم حجم است، اما خب در بیشتر موارد، مد 8 بیتی index color نمیتواند طیفهای رنگی به اندازه کافی بزرگ را؛ برای، ارائه تصویری با تن پیوسته ارائه بدهد.
در تلاش برای نمایش تن رنگی پیوسته، 256 رنگ میتواند بر اساس رنگهای اورجینال تصویر یا بر اساس پالت رنگی خاصی تنظیم بشود؛ اینطور بگویم که این مد می‌آید و یک جدولی از شماره رنگها را ایجاد میکند که آن 256 رنگ موجود در آن پالت یا جدول دقیقاً با توجه به شرایط و حال و هوایِ تصویر انتخاب میشود. انواع مختلفی از رنگهای دوتایی یا رنگهای متناوب دو یا بیشتر، همچنین وقتی که فاصله مشاهده زیاد میشود یا تصویر بزرگتر پرینت شود، میتواند برای کمک به شبیه سازی رنگهای اضافی به کار برده شود. تصاویر Index color اساساً وقتی که اندازه فایل باید خیلی کوچک باشند به کار میرود، برای مثال زمان ایجاد بنرهای تبلیغاتی یا تصاویر دیگری که برای ارسال آنلاین بکار میروند، را میشود به عنوان کاربرد این مد ذکر کرد.
آخرین مد رنگی RGB است، که شبیه مد رنگی greyscale و index color است و باز هم مثل آن دو مد؛ یک تصویر 8 بیتی RGB، 256 “مقدار” ممکن را دارد. تفاوت کلیدی این است که تصویر RGB سه کانال برای ذخیره اطلاعات دارد. اگر به اسمِ این مد دقت کنید میفهمید که آن برگرفته از حروف اول واژگان Red، Green و Blue است و نهایتاً میشود گفت که این مد از یک کانال قرمز، یک کانال سبز و یک کانال آبی تشکیل شده، در حالیکه مدهای رنگی قبلی محدود به یک کانال بودند. با 256 مقدار ممکن برای هر کانال، تصویر RGB بالای 16 میلیون رنگ دارد. که 8 بیت برای هر کانال برابر 24 بیت داده برای هر پیکسل است و بالطبع عدد 2 هم که به توان 24 برسد؛ میشود 16 میلیون که از این مقادیر رنگی بدست میاورد.
کاربردهای مختلف مدهای رنگی
در بیشتر موارد، یک تصویر RGB، 8 بیتی میتواند رنگهای دنباله‌دار در یک تصویر ایجاد کند. هر چند، تصاویر 8 بیتی، همه سطوح تونال یا همه رنگها در جهان را ارائه نمیدهند. درمد RGB مقادیر مشخصی وجود دارد که به طور کلی نمایش داده نمیشوند، که میتواند به یک نمایش غیر دقیق از صحنه منجر شود. به دفعات ما این موضوع را در تصاویری دیدیم که آنها تغییرات نامحسوسی در رنگ و رنگ پذیری بیشتر در یک فاصله زیاد دارند. برای مثال، یک تصویر از آسمان که در غروب گرفته شده، ممکن است رنگها را وقتی که این رنگها در حرکت در طول عکس به اندازه کافی متفاوت نیستند در آسمان یکدست نشان داده بدهد.
تأثیر انتخاب مد رنگی و عمق بیت بر کیفیت تصویر
علاوه بر این، کیفیت یک تصویر 8 بیتی، درست وقتی که یک تصویر بعد از پردازش با تغییرات گسترده و بزرگی از مقادیر طیف و رنگ مواجه میشود، میتواند سریعاً کاهش پیدا کند. برای کمک به حل این مسئله، هر دو مد رنگی RGB و greyscale میتوانند عمق بیتی بالاتری را ساپورت کنند تا بعد از پردازش تصویر،زمانی که طیف رنگ بیشتری بدست می‌آید، کیفیت تصویر ما، به مشکل برخورد نکند. عمق بیت 16 بیت و 32 بیت ممکن است دو تا از عمقِ رنگهایی باشد که میتوانند بعد از پردازش کیفیت تصویر را در حد ایده‌آلی نگه دارند. یک تصویر 16 بیتی، در مد greyscale، میتواند شامل بیشتر از 65000 تا از سایه‌های خاکستری باشد؛ و دلیل آن هم این است که عدد 2 به توان 16 رسیده؛ که اگر از خاطرتان نرفته باشد این مقدار میتواند خیلی بیشتر از 256 مقداری که در هر کانال که در تصویر 8 بیتی برای greyscale امکان پذیر است، باشد و 16 بیت در پیکسل تصویر RGB ای که گفتیم شامل 3 کانال رنگ مجزا است هم؛ بیشتر از 65000 مقدار ممکن برای هر کانال آنرا میتواند تعریف کند.
بنابراین اگر شما 65000 را در 65000 و در 65000 ضرب کنید، میتوانید تصور کنید که ما عیناً تریلیونها از رنگها را برای کار کردن با یک تصویر RGB، 16 بیت داریم، مقداری حدود 280 تریلیون رنگ را خواهیم داشت که بنظر برای هر تصویری که قرار است تحت پردازش قرار بگیرد میتواند کافی و مناسب باشد. هر چند، خوب است که همیشه این واقعیت را بیاد داشته باشیم؛ که احتمالاً زمان بحث پیرامون تکثیر رنگها، اعدادی که بیانگر مقادیر رنگ هستند؛ بالاتر از توان ما در ادراک آنها است. بنابراین با این تصور که، تصویر 8 بیتی میتواند به طور دقیق، تن پیوسته تصاویر را نشان بدهد، ما دیگر چه نیازی به استفاده از 16 بیت یا بالاتر آن را داریم؟ در پاسخ به این سؤال میشود گفت هر چه تصاویر با سایز بیشتری از عمقِ بیت همراه شوند، آنها پتانسیل بیشتری برای ساپورت دستکاری، و ویرایشاتی را خواهند داشت که حاصلشان بعد از پردازش چیزی جز بالا رفتن مقادیر طیف رنگ نیست.
به عبارتِ دیگر با این عمق از بیت بالا میشود تغییرات بزرگی را برای تصاویر ایجاد و تعریف کرد، در حین اینکه توانستیم بعد از تولید تصویر با این تغییرات وسیع، کیفیت بالای تصاویر را هنوز هم حفظ کنیم. همچنین فتوشاپ میتواند با تصاویر greyscale و RGB شامل 32 بیت هم کار کند. تصاویر 32 بیتی با نام تصاویر با محدوده داینامیک بالا یا تصاویر HDR (high dynamic range) شناخته میشوند و بالطبع چون عدد 2 به توان 32 میرسد؛ میشود گفت 32 بیتیها، حتی رنگهای بیشتری از 16 بیت هم دارند. برای عکاسان، تصاویر 32 بیتی اصولاً با ترکیب چندین تصویر با همدیگر ایجاد شده‌اند.
نحوه تغییر مد رنگی و عمق بیت در فتوشاپ
برای مثال، اگر یک عکاس به یک صحنه با کنتراست واقعی بالا بیاید، یعنی درست به جایی با مقادیر روشن و تاریکی که دوربین نمیتواند با یک ضبط بگیرد، و از این راه موجب افزایش محدوده داینامیک ضبط تصویر شوند.
فتوشاپ در نسخه‌های قدیمی میتوانست یک فایل 32 بیتی را با استفاده از آشکار کردن مناطق هر پرتو و ترکیب آنها در یک فایل تک، ایجاد کند. حالا در نسخه‌های جدید فتوشاپ، این فایلها میتوانند خیلی بزرگ و سریع بدست بیایند، اما خب فراموش هم نکنیم که دستکاریهای زیادی هم میتواند در فتوشاپِ نسخه‌های جدید، خیلی سریع ایجاد شود. از آنجا که همه ویژگیها و فی‌چِرهای موجود در فتوشاپ، برای کار با تصاویر با عمق بیت 32، هنوز سفارشی و در دسترس نیستند و چون بیشتر دیوایسها، خروجی تصاویر 32 بیت را ساپورت نمیکنند، تصاویر با عمق بیت 32، در بعضی موارد که میخواهیم با آنها در فتوشاپ کار کنیم، بخصوص زمانی که تصاویر پرینت یا ارسال میشوند اغلب به 16 بیت و 8 بیت تبدیل یا کانورت میشوند.
نتیجه‌گیری
در بیشتر موارد، انتخاب عمق بیت درست برای زمانی که میخواهیم تصویر را ویرایش کنیم، میتواند اندازه فایل را، در حالی که انعطاف و کیفیت تصویر حفظ میشود برای ما کم کند. یک تصویر 8 بیتی معمولاً کوچکتر از یک تصویر 16 بیتی خواهد بود، هر چند تصاویر 16 بیتی شامل رنگهای بیشتر، میتوانند نتایج با کیفیت بالاتر درست وقتی که دستکاریهای و ویرایشهای زیادی در تصویر ایجاد میشود، تولید کنند. من ترجیح میدهم که در تصاویر خود با 16 بیت کار کنم چونکه برای من کیفیت مهمتر از اندازه فایل است.