نحوه سفارشی‌سازی لدر برای تعریف بیس یک ترسیم استاندارد LD یا LAD
در این آموزه ویدئویی دانش پژوهان با نحوه ترسیم یک لدر تکفاز بهمراه 10 رانگ آشنا خواهند شد. در ادامه فرا می گیرند چه تفاوتی بین یک لدر تکفاز و 3 فاز می باشد و در نهایت نحوه تغییر استایل و Properties لدرها با کمک پراجکت منیجر را هم فرا می گیرند.
دراین آموزه ویدئویی یک سرفصل جدید از آموزش جامع اتوکد الکتریکال مون رو آغاز میکنیم. در این سرفصل نگاهی به ترسیمات شماتیکی و همچنین به نحوه ترسیم سیم ها و کامپوننت هایی که مایلیم به صورت تک و مجزا اونها رو به این ترسیم ها اضافه کنیم، خواهیم داشت. در ابتدا کار به بررسی لدر در یک ترسیم خالی یا blank الکتریکی جدید در اتوکد الکتریکال خواهیم پرداخت. در اصطلاح کسانی که در حال ترسیم مدار فرمان هستن به این مورد نردبان میگن. در این آموزه میریم سراغ نرم افزار و خواهیم دید چطور می تونیم یک لدر تعریف کنیم. اولین کاری که نیاز هست انجام بدیم، لود و بارگذاری پروژه اتوکد الکتریکال مان است. همانند تمام ویدئوهای آموزشی پیشین، اینبار هم میخوام که از پروژه WDDemo استفاده کنم، اما همونطور که ملاحظه میکنین، در پانل پراجکت منیجر واقع در سمت چپ، این پروژه هنوز لود نشده.
این امر هم به این خاطر هست که شما به جستجو برای یافتن فایل WDP عادت کنین و به عنوان تمرین هم که شده پیش برید و در نرم افزار، پروژه اتوکد الکتریکال مد نظر خودتان را لود کنید و سپس از ترسیمات متعلق به اون پروژه استفاده کنید. پس با این تفاسیر قبل از هرکاری نیاز هست که پروژه مان را لود و بارگذاری کنیم.
برای این منظور به پانل پراجکت منیجر می‌آییم و روی آیکون open project کلیک میکنیم.
با کلیک بر روی این آیکن یک لول به قبل برمیگردیم و اگر خاطرتون باشه اینجا مسیری است که فایل های پروژه‌های مان را اینجا ذخیره می کردیم و از اینجا در اختیارمان هستند.
خب؛ شاید که شما فولدر demo رو دقیقاً مثل من بعد از دانلود فایل های پروژه از سایت طهاکو، از سرفصل حاضر کپی کرده و اینجا پاست کرده باشین. پس اگه فایل های پروژه رو دارین، فولدر demo رو از سرفصل حاضر در این قسمت جایگزین کنید. اگر هم این رو در یک مکان متفاوت دیگه ذخیره کرده اید به اون مسیر بروید و فولدر demo خودتون رو پیدا کنین و به این شکل روی اون دابل کلیک کنید و ملاحظه میکنین که فایل wddemo.wdp رو داخل محتویات این فولدر داریم.
و همونطور که دیگه مستحضرید این فایلی هست که برای فراخوانی پروژه باید اون رو باز کنیم.
پس روی دکمه open کلیک میکنم و به این ترتیب در لیست پروژه هامون یک پروژه جدید ظاهر میشه و همچنین پروژه WDDemo به پروژه فعلی و فعال ما دراتوکد الکتریکال هم تبدیل میشه.
همانند کاری که همیشه انجام میدیم پوشه مربوط به این پروژه رو گسترش میدم، همچنین به این شکل زیر پوشه شماتیک رو هم گسترش میدهم و روی ترسیم demo01 دابل کلیک میکنم و دلیل دابل کلیک برروی این ترسیم، در واقع این است که یک ترسیم فعال باز رو در پروژه فراخوانی کنیم و روی آن کارمان را شروع کنیم. گاهی اوقات اگر که ترسیم بازی موجود نباشه خیلی عملگرهای اتوکد الکتریکال کار نمیکنن و طبیعتاً فانکشن های مدنظر ما رو انجام نمیده؛ بنابراین در هر زمان و هر مرحله از کارتون در هر فرصتی که پیش میاد همواره حداقل یک ترسیم از پروژه رو باز کنین. بسیار خب در حال حاضر ما به یک ترسیم جدید نیاز داریم که یک لدر رو به اون اضافه کنیم.
برای این منظور باز هم میام و از پروژه WDDemo استفاده میکنم.
بنابراین روی آن راست کلیک کرده و گزینه new drawing رو انتخاب میکنم تا به این ترتیب برای پروژه یک ترسیم جدید رو ایجاد کنم.
همانند ویدئوهای آموزشی پیشین، در حال حاضر دیالوگ باکسcreate new drawing برای ما نمایان میشه.
برای قسمت نام ترسیم مثل کاری که قبلاً هم انجام دادیم عبارت demo7a رو تایپ میکنم.
همچنین برای تمپلیت ترسیم به روش مشابه آموزه های قبلی روی دکمه browse کلیک میکنم و به این شکل میخوام که از گزینه یا اینطور بگم از تمپلیت از پیش تنظیم شده ACAD_ELECTRICAL.dwt استفاده کنم.
و با این کار در این قسمت میتونیم پیشنمایشی از تمپلیت رو ببینیم.
حالا به این شکل روی open کلیک میکنم.
در این مرحله مایل نیستم تغییراتی رو در فیلدهای مختلف این دیالوگ باکس اعمال کنم تنها کاری که میخام بکنم اینه که برای قسمت sheet میام و شماره شیت 7a رو درنظر میگیرم.
روی okay کلیک میکنم و به این ترتیب ترسیم جدید برای ما نمایان میشه تا همونطور که مایل بودم پیش برم و ویژگی های اصلی و دلخواه خودم رو به اون اضافه کنم و به این شکل پروژه و ترسیم ما آپدیت و بروز رسانی میشه و فی چر های مورد نیازش رو از پروژه دریافت میکنه. ملاحظه میکنین که چند ثانیه طول میکشه تا آپدیت بشه وتمام تنظیماتی که برای اون در نظر گرفتم بهش اضافه بشه.
خب؛ اگر لیست ترسیم های پانل پراجکت منیجر رو با اسکرول کناری این قسمت به سمت پایین بیاورم، میتوانیم ترسیم 7a-demo7a.dwg رو دراین قسمت ببینیم خوبه نه؟
روی آن کلیک میکنم و با درگ کردن اون رو به زیرپوشه شماتیک اضافه میکنم.
به این ترتیب تمام موارد اونطور که در ذهنم بعنوان یک طراح داشتم خیلی عالی در دسترسم هستن و دیگر ترسیم ها به صورت منظم و شسته رفته در پانل پراجکت منیجر ما لیست شدن.
خب؛ حالا نوبت به این میرسد که لدر یا نردبان مان را به ترسیم اضافه کنیم. اما این سؤال مطرح میشه که چطوری از لدر استفاده کنیم و به چه دردمان میخوره؟
در واقع همونطور که از اسم این نوع قطعات هم میشه تا حدودی متوجه شد، میتونیم تقریباً شکلش رو و نه کارایی آنرا به نردبان های معمول خودمان که از اون برای بالا رفتن و دسترسی به مثلاً یک پنجره در صورتی که پشت یک در بسته و قفل شده مانده باشیم، تشبیه کرد. اما در واقعیت این مورد از یک استاندارد گرفته میشه، اگر استاندارد بین المللی IEC با شماره IEC 6113-1 رو در نظر بگیریم، زبان برنامه نویسی Ladder digram با معادل LD چیزی است که مورد؛ این بحث خواهد بود، و البته در استاندارد بین المللی Step 7، زبان برنامه نویسی Ladder logic رو داریم که معادل آن LAD هست. اگر دانش پژوهی هستید که این دوره رو خریداری کردید، بنظرم یکی از دلایلی که خریدتان را ارزشمند میکند این است که شما قادرید این لحظه از آموزش رو ببینید که میخام بگم بیس کار از اینجا شروع میشه.
خیلی خب؛ قبل از اضافه کردن لدر بهتر است کمی در مورد آن اطلاعات داشته باشیم.
در واقع لدر اساس طراحی مدار فرمان تک یا 3 فاز است، در تکفاز دو شاخه سیگنال داریم که یکی از آنها فاز میشه یکی از آنها هم نول، و در نرم افزار فاز و نول با رانگ که اصطلاحاً به آن پله هم میگویند به هم وصل میشن و این بین کامپوننت ها و اجزا مدار فرمان آروم آروم تعریف میشن تا هدف ما از طراحی رو برآورده کنن، در 3 فاز هم 3 شاخه داریم که هر 3 تا آنها فاز هستند، ولی رانگی تعریف نمیشه و خودمون باید رانگ ها رو رسم کنیم، چیزی که میخام بگم این است که لدر بیس طراحی اتوکد الکتریکال است. یعنی وقتی یک تمپلیت تعریف کردید و خواستید یک مدار فرمان ترسیم کنید اول باید لدر رو تعریف کنید و بعد لدر رو مرحله به مرحله سفارشی کنید تا به یک مدار منطقی شبیه به اونچه تو ویدئوهای قبلی میدیدید برسید. مثل یک نردبان برای لدر قسمت هایی نظیر برای لبه های کناری آن به عنوان دو تا پایه اصلی تعریف میشه که گفتیم سیگنال های فاز و نول هستند و به آنها sides میگن و همچنین پله هایی که در لدر با عنوان rungs تعریف میشوند، اینها چیزهایی هستند که در تعریف لدر در اولویت اختیارات مان قرار دارند.
یک موردی هست که در صنعت به آن کابل تری میگن و دو نمونه داره که یکی از آنها لدر است و یک نمونه آن سینی، و اون لدری که اونجا تعریف میشه با این چیزی که اینجا می بینیم متفاوت است، همانطور که مستحضرید برای انتقال کابل از این موارد استفاده میشه. خب؛ سینی انتقال کابل شکلش کمی با لدر انتقال کابل متفاوت است، لدر بیشتر شبیه نردبان است و از آن بعنوان تکیه گاهی برای بستن سیم ها هم استفاده میشه. در لدر دسترسی به کابل ها از تمامی زوایا امکان پذیر است. از این قطعه معمولاً برای نگهداری کابل استفاده میشود و خروج کابل از اون به راحتی انجام میگیره. از لدر جهت انتقال کابلهای شبکه و کابل های برق از نقطه ای به نقطه دیگر استفاده میشه. لدرها بنا به محدودیت های محیط ممکن است از بالای سقف کاذب و یا از زیر کف کاذب بطور افقی و یا حتی از پشت دیوار های کاذب بطور عمودی عبور کنه. و بهتر است بدانید که لدر یا نردبانِ کابل از فلز ساخته میشه. این قطعه از دو میله فلزی نگهدارنده در دو طرف، به همراه نصب تعدادی میله در وسط آن تولید میشه و باز هم باید یادآور بشوم این لدری که برای انتقال کابل از آن استفاده میشه با لدری که میخواهیم در اتوکد الکتریکال ترسیم کنیم تا بشه بیس و اساس طراحی مان، خیلی خیلی تفاوت دارند. چون دیدم خیلی از جاها این دو تا رو با هم اشتباه میگرند و مفهوم سیم کشی بیس طرح الکتریکالی رو با لدرهای انتقال کابل اشتباه می گیرن، این توضیحات رو دادم.
حالا بیایید ببینیم که یک لدر در نرم افزار اتوکد الکتریکال چجوری تعریف میشه و چطوری کار میکنه.
برای دسترسی به دستور لدر به تب schematic در نوار ریبون و پنل
insert wires/ wire numbers در این قسمت میام و حالا تنها کافی است که روی منو شناور این آیکون که به شکل نردبان هست، در اینجا کلیک کنم.
ملاحظه میکنید که گزینه insert ladder رو دراختیار داریم که بنابر تنظیمات پیشفرض ترسیم مان، عمل درج لدر رو برای ما انجام میدهد.
بنابراین روی گزینه insert ladder کلیک میکنم و اگر به این پنجره دقت کنیم، میتوانیم تمام تنظیمات پیشفرض ارائه شده رو در این قسمت ببینیم و به این خاطر که پروژه WDDemo یک پروژه ی امپریال هست؛ بنابراین ملاحظه میکنید که برای قسمت های پهنا که با فیلد Width تعریف شده و در ترسیم دو فاز این مورد میشه فاصله بین سیگنال های فاز و نول و همچنین فاصله بین رانگ ها که با فیلد Spacing تعریف شده، اندازه هایی به ترتیب به صورت 4.5 اینچ و 0.75 اینچ داریم.
اگر به اشکال دقت کنید، متوجه میشید منظور از Width چیه و منظور از Spacing چیه. دلیل اینکه من مایل نیستم زیاد توضیح بدم این است که فکر می کنم شما یک اطلاعات پیشزمینه هر چند کم دارید و می تونید به مشاهده اینترفیس user-friendly نرم افزار متوجه خیلی چیزها بشید. استنباط آن ساده هست که Width میشه فاصله بین sides ها و Spacing میشه فاصله بین rungs ها. سفارشی سازی اینها صرفاً برمیگرده به نیازتون و جداول استانداردی که باید به آنها رجوع کنید و از اسپکت پروژه و جانمایی کامپوننت ها مقادیر مورد نیاز رو برای ایجاد یک طرح مهندسی انتخاب کنید.
میبینیم که برای قسمت first reference لدر، یا شماره ای که برای اولین رانگ لدر از اون شروع به تعریف میشه در حال حاضر عدد 741 رو داریم و دلیل این امرهم به خاطر وجود این مقدار پله یا rungs برای لدرهایی هست که در دیگر ترسیم های پروژه قرار دارند.
دراین مورد میخواهم کمی حساسیت به خرج بدهم و برای اینکه تداخلی با دیگر لدرها رخ ندهد برای مثال اون رو به سمت یک مقدار بیشتر، یعنی عدد 800 رند و گرد کنم.
این روش همیشه می تونه برایتان بعنوان یک طراح یک حاشیه امنیت ایجاد کنه و مفید واقع بشه، زمانی که با اتوکد الکتریکال کار میکنید عدد مربوط به این قسمت رو به سمت و نزدیک عدد 100 گرد کنید، چون احیاناً ممکن است جایی از پروژه چند تا از لدرها ایندکس گذاری نشده باشند و اونوقت خیلی اتفاقاً ممکن است بیافته.
و ترجیحاً برخلاف عدد 741 بهتر است از یک عدد زوج برای این منظور استفاده کنیم، مگر اینکه پروژه مقادیر فرد رو بطلبد.
همچنین ملاحظه میکنید که شماره گذاری ایندکس یا شاخص ما برای نامگذاری عدد یک هست، بنابراین به ترتیب برای شاخه و پله یا rungs های بعد، عددهای 801، 802 و غیره رو داریم.
برای این قسمت ما طول سیم کشی مان یعنی شاخه های نردبان یا لدر رو دقیقاً نمیدانیم باید چقدر باشد، چون شاید قرار باشد از ترسیمی به ترسیم دیگری توی پروژه لینک بدهیم، اما میتوانیم تعداد رانگ های اون رو تعیین کنیم تا یک وقتهایی تعداد رانگ های آن یا باصطلاحاً پله هایمان از این تعداد بیشتر نشن. پس با تمام این تفاسیر برای تعداد رانگ ها عدد 10 رو در نظر میگیرم.
حالا اگر که دکمه تب رو فشاربدهیم، ملاحظه میکنیم که طول لدر از فیلد Length بطور خودکار بسته به اندازه ای که به عنوان Spacing تعریف شده، برای ما محاسبه میشه.
همونطور که میبینید لدر ما فعلاً در حالت انتخاب یک لدر تک فاز با سیگنال های فاز و نول هست، به این صورت میشه گفت که یک سیم فاز تک داریم نه 3 تا سیم فاز، اما دراین قسمت آپشن دیگری داریم که در صورت تمایل میتوایم از اون استفاده کنیم و با آن یک لدر سه فاز رو تعریف کنیم.
در این حالت همونطور که قبلاً هم اشاره کردم رانگی بصورت اتوماتیک تعریف نمیشه، چون معلوم نیست قرار هست از سیم های فاز در کجای مدار فرمان استفاده بشه.
البته در مورد تکفاز هم همین آپشن رو می تونیم طوری سفارشی کنیم که رانگ ها رسم نشوند و اون هم با کمک آپشن این قسمت هست که میتونیم انتخاب کنیم که رانگ های لدر رسم بشوند یا نه.
خب؛ من توی طراحی تکفاز برایم راحت تر است اگر بتونم رانگ ها رو هم در اختیار بگیرم. پس من گزینه yes رو انتخاب میکنم، ولی اصلاً این آپشن در حالت 3فاز در دسترس قرار نمی گیرد و اونجا همه چیز برمی گرده به طراح.
حالا تنها کافی است که روی okay کلیک کنم.
همونطور که خط فرمان در پایین محیط طراحی هم نشان میده، باید موقعیت شروع اولین شاخه لدر رو تعیین کنم.
برای این منظور به سمت چپ و بالا ترسیم میام و کلیک میکنم و چون گزینه Yes رو از کادر اخیر انتخاب کرده بودم، خب به این ترتیب 10 شاخه لدر ما اتوماتیک رسم میشه. اگر با ارری مبنی بر اینکه file not found: WD_MLRH.dwg مواجه شدید؛ خب کافی است برید و روی فایل پروژه از پانل پراجکت منیجر کلیک راست کنید و گزینه propertice رو انتخاب کنید و حالا در پنجره باز شده روی دکمه defults کلیک کنید و بعد از تأیید دیگر در ترسیم لدر مشکلی نخواهید داشت.
خب؛ می بنیید که همه آنها توی یک ردیف قرار میگیرند.
حالا اگر روی این قسمت به اندازه کافی زوم کنم تا بهتر ببینمش، خب میشه متوجه شد که شماره اولین رانگ از 800 شروع شده، همچنین ملاحظه میکنید که از تمامی تنظیمات پیشفرض مربوط به ویژگی های ترسیم در نرم افزار، برای این ترسیم خاص استفاده شده و حالااین سؤال مطرح میشه که چطوری میتونیم ویژگی های ترسیم رو چک و بررسی کنیم؟
برای این منظور روی ترسیم راست کلیک کرده و گزینه properties و سپس drawing properties رو انتخاب میکنیم.
خب حالا اگر به زبانه drawing format بیاییم، تمام پیشفرض های لدر ما و موارد دیگر که چند لحظه پیش سفارشی شان کردیم دیده میشوند.
مواردی از قبیل spacings یا فاصله گذاری و غیره و غیره.
در این قسمت هم که reference numbers رو داریم و اگر به زبانه styles بریم میتونیم تمامی استایل های متفاوت رو برای نحوه نمایش دادن لدرها اونطور که شرکت و سازمان مان میپسندد نه اونجور که ما دوست داریم رو ببینیم. ببینید بحث مان یک طراحی مهندسی است، چون می تونه مستقیماً با سلامت انسان ها ارتباط داشته باشه، شاید یک مدار فرمان برای یک بیمارستان دارید طراحی می کنید، پس اینجا نظر شخصی تان مهم نیست، باید ببینید سازمان چی رو میپسندد، ملاحظه میکنید که برای قسمتی که wire tee که همان نقاط اتصال سیم های sides ها یا شاخه ها با رانگ ها در لدر نامیده شده، از نقطه های کوچک استفاده میشود.
پس این امکان رو داریم که ویژگی های لدر موجود در ترسیمات مان را بصورت جداگانه برای هر ترسیم تغییربدهیم و همینطور این امکان رو هم داریم که تنظیمات رو برای کل پروژه تنظیم کنیم. این چیزی است که در نرم افزارهای اتودسک به آن میگویند سلسله مراتب در تنظیمات و اگر حوصله دوره کشید، بیشتر در آموزه های ویدئویی آتی در مورد آن صحبت می کنم، ولی خلاصه یک اشاره بخواهم کنم این است که اگر شما تغییری در تنظیمات یک ترسیم ایجاد کنید، تأثیر حاصل روی ترسیم های دیگر تأثیری ندارد؛ ولی اگر تغییری در تنظیمات شاخه بالاتر یعنی پروژه ایجاد کنید، بسته به ایده تان این تغییر می تواند در کل ترسیم ها تأثیر بگذارد. خب، با تمام این تفاسیر؛ در این ویدئوی آموزشی شما نحوه درج لدر، در یک ترسیم جدید از پروژه اتوکد الکتریکال رو یاد گرفتید.